ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ
ਲੱਗਭਗ ਡੇਢ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸੁਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਅਰੰਭੀ ਸੀ।
ਲੱਗਭਗ ਡੇਢ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸੁਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਅਰੰਭੀ ਸੀ।
ਆਪ ਦੇ ਚਰਨ ਹੀ ਸੰਸਾਰ-ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਹਨ। ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਜੋ ਸੱਚੇ ਰੂਹਾਨੀ ਪੱਥ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਭਾਦਰੋਂ ਮਹੀਨੇ ਵਰਗੇ ਨਰਕ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ
ਜੀਵ-ਇਸਤਰੀ ਦਾ ਸਰੀਰਿਕ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਸਮੇਤ ਝੂਠਾ ਜਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦਿਆਂ ਫ਼ਰਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫੱਗਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਮਨ ਅੰਦਰ ਕੁਦਰਤੀ ਖੁਸ਼ੀ ਉਪਜਦੀ ਹੈ।
ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ-ਮਾਤਰ ਨੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਰੂਪੀ ਵੱਡਾ ਰਸ ਉਸ ਦੇ ਸੱਚੇ ਸਿਮਰਨ ਰਾਹੀਂ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਉਸ ਨੇ ਸਮਝੋ ਅਠਾਹਠ ਤੀਰਥਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਲਿਆ
ਉਹ ਜੀਵ-ਇਸਤਰੀ ਜਿਸ ਦਾ ਗੁਰੂ-ਕਿਰਪਾ ਅਥਵਾ ਗੁਰੂ ਦੁਆਰਾ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਸੋਝੀ ਸਦਕਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਮਾਲਕ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਠਿਨ ਤੋਂ ਕਠਿਨ ਤੇ ਅਸਹਿ ਸ਼ੀਤ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਵੀ ਸੁਖੀ ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨਚਿਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਉੱਦਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜੀਵ-ਇਸਤਰੀ ਆਪਣਾ ਦਿਲੀ ਪਿਆਰ ਮਾਲਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਜੀਵ-ਆਤਮਾ ਰੂਪੀ ਵੀਰ ਹੋਰੀਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਅਸਲ ਘਰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਾਇਆ ਰੂਪੀ ਭੈਣ ਵਿਛੋੜੇ ’ਚ ਸੜਦੀ ਹੈ ਭਾਵ ਮੌਤ ਆਉਣ ’ਤੇ ਕਾਇਆ ਮਿੱਟੀ ਸਮਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਫ਼ਰਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੇ ਮਾਲਕ! ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੂੰ ਆਪ ਨਾਮ ਭਗਤੀ ਬਖ਼ਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈਂ ਉਹ ਜੀਵਨ ਰੂਪੀ ਕੱਤਕ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਸਿਰਫ ਤੇਰੀ ਹੀ ਆਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਗੁਰੂ ਜੀ ਕਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਸੂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਹੇ ਮਨੁੱਖ! ਤੂੰ ਵੀ ਅਰਦਾਸ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਕਿ ਮੇਰਾ ਮਾਲਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਮੈਨੂੰ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਆ ਕੇ ਮਿਲ ਪਵੇ।